trilok Ggurtu:

"yvelaferi, rasac dRes TbilisSi davukrav improvizacia iqneba. vnaxod ra moxdeba..."


Tqven daibadeT mdidari musikaluri tradiciebis mqone ojaxSi. dRes, rodesac tradicia xSirad aRiqmeba rogorc raRac dromoWmuli da araaqtualuri, ramdenad mniSvnelovania is TqvenTvis, - musikosisaTvis?

induri musikaluri tradiciebis ukan didi musikosebi dganan. Cemi vali ki isaa, rom es formebi kargad gamoviyeno da Sesabamisad, Sevinaxo. tradiciis Tanamedroved aRqmas me britaneTSi macxovrebel indoelebs unda vumadlode. swored maT damanaxes Tu rogor SeiZleba Zveli musikaluri formebis Tanamedrove konteqstSi gamoyeneba. amis keTeba me jer kidev 1985 wels daviwye, magram im dros media sakmaod mtrulad iyo ganwyobili misTvis gaugebari musikaluri formebis mimarT da Sesabamisad mediis mxridan araviTari mxardaWera ar mqonia. amave dros, britaneTSi macxovrebeli azielebisaTvis me garkveuli TvalsazrisiT musikaluri guru viyavi. maT icodnen, rom es Cemi dawyebulia, icodnen, rom es Cemi unikaluri saundia. Mmere ki, erT mSvenier dRes, rodesac xalxi daiRala erTi da igive musikis smeniT da bazarma axali produqti moiTxova, mediam, romelsac araferi gaegeboda induri an afrikuli musikaluri tradiciebisa, "uecrad aRmomaCina" da erTi ambavi atexa. dRes Cemi musika sruliad gaugebari mizezebis gamo "msoflio musikis" (World Music) iarliyiT iyideba. evropel msmenels sakmao xani dasWirda tradiciuli araevropuli musikaluri formebis gasaazreblad.

"me ar minda rom jazmenad micnobdnen, aramed ubralod musikosad." es Tqveni sityvebia, ara?

diax da gekiTxebiT: ratom unda micnobdnen mainc da mainc jazmenad? ratom?

cnobaze ra mogaxsenoT, magram jazis elementebi Tqveni musikaluri leqsikonis erT-erTi Semadgeneli nawilia...

rodesac Cven warmovTqvamT sityva "jazs", mas amerika moyveba Tan, qveyana, sadac is Caisaxa. me ki amerikeli musikosi ara var. sworad gamigeT, me aRfrTovanebuli var amerikeli musikosebiT da bevr maTganTan vTanamSromlobdi da vTanamSromlob, magram arc erT SemTxvevaSi me jazi ar damikravs. Mme axal musikalur formas vqmnidi, media ki dRemde gaiZaxis, gurtu jazs ukravso.... es ki carieli sityvebia da ara Sinaarsi. gauTviTcnobierebeli msmeneli an Jurnalisti improvizaciis unars mxolod jazs miawers da maT arc ki ician, rom induri musika TiTqmis mTlianad improvizirebulia. ubralod, xalxi kargad informirebuli araa amis Sesaxeb da gaugebrobac aqedan iwyeba. me ar mWirdeba termini "jazi" Cemi musikis dasaxasiaTeblad; es fromouTerebs, xmis Camwer kompaniebs da Jurnalistebs esaWiroebaT. isini ar arian musikosebi da amitomac uWirT axlis gansazRvra. es gansakuTrebiT medias exeba. Jurnalistebi cudad erkvevian musikalur procesebSi; maT ar ician Tu ra xdeba musikalur samyaroSi. arian musikosebi, visac axali, sruliad originaluri ideebi gaaCniaT, magram vinaidan Jurnalistebis umravlesobas ar gaaCnia imis unari, rom fexdafex miyves am axal ideebs, amitomacaa gvian rom moegebian xolme gons da axal modaze iwyeben laparaks.

axalgazrda musikosebTan Sexvedraze italiaSi Tqven ganacxadeT: "improvizacia indoeTis istoriis ganuyofeli nawilia da sworad amitomacaa Cemi qveynis dRevandeli ekonomika aseT cud dReSi". improvizacia gaTvlis winaaRmdeg, es istoriisaTvis damaxasiaTebelia, magram ras ityviT Tqvens msuikaze, ra nawili ukavia improvizacias da ramdeni gaTvlas?

musikalur gaTvlas gulisxmobT?

diax.

is mudam iqaa da amaSi cudi araferia....magaliTisaTvis, dawerili musika yovelTvis gaTvlilia....es maTematikaa.. indoeli musikosebi am mxriv SesamCnevad win uswreben mTel msoflios. isini amas uxsovari droidan moyolebuli akeTeben. ingliselebisaTvis es ucnobi iyo, iseve rogorc amerikelebisaTvis. indoelma musikosebma ki es kargad icodnen. sxvaTa Soris, bulgarelebmac... rac Seexeba improvizacias, da me amas xSirad vimeoreb xolme, xalxma unda icodes rom induri musikis 85 procenti improvizirebulia..gimeorebT, jazi did xelovnebaa, magram induri musika ganumeorebelia.

erT-erTma indoelma gurum Tqva: "adamiani ar berdeba; ubralod is wyvets zrdas da swored am dros iwyebs daberebas". rogorc vxvdebi, aq sulieri zrdis Sewyveta igulisxmeba da ara fizikuris. Aaxalis swavlis unari ki mniSvnelovani faqtoria Semdgomi sulieri zrdisaTvis. cdilobT Tu ara rom miRweulze ar SeCerdeT?

ra Tqma unda, ra Tqma unda! xSirad zrda sxeulTanaa gaigivebuli, sxeuli ki gamudmebiT kvdeba. sxeuli arafers swavlobs... mxolod suls gaaCnia amis unari. sulieri zrda ki im dros iwyeba, rodesac adamiani xvdeba mizezs Tu ratomaa movlenili am qveyanaze da merwmuneT, ara imitom, rom cnobili da popularuli gaxdes. arsebobs ufro maRali mizezebi, Tundac imisaTvis musika rom akeTo da es adamianis sulier zrdasTanaa kavSirSi. rodesac musikosi karg musikas akeTebs es mis sulier zrdasTanaa dakavSirebuli, imitom rom keTebis procesSi "ego," Seni aqauri da gaumaZRari "me" daviwyebulia. Mmusika uzarmazari okeanea da es okeane ar gaZlevs imis Sanss, rom kategoriebad dayo is. musika modis da midis, modis da midis, rogorc RmerTi....is yvelganaa da RmerTic modis da midis... Cven mas ver vxedavT, magram RmerTi aqaa, Cven SegviZlia mxolod SevigrZnoT is, magram amis axsna SeuZlebelia.

instrumentuli musika nonverbaluri (usityvo) xelovnebaa, magram Cven xSirad vambobT ama Tu im musikosze, rom mas gaaCnia musikaluri bgeris meSveobiT Txrobis unari. ramdenad marTebulia es Tqvens SemTxvevaSi?

ar vici....es Zalzed abstraqtulia....musika adamianis gonebas amSvidebs da yoveldRiur problemebs aviwyebs..es didi unaria. da swored esaa kargi musikis meSveobiT Txroba, imitom rom Sen laparakob usityvod, da msmeneli TiTqos wydeba realur dros. Semdeg ki, rodesac musika wydeba msmeneli ambobs, ra moxda? sad viyavi? ras vakeTebdi? romeli saaTia? da swored esaa mTavari. musikis Sesrulebisas me ar vambob "udabno", matarebeli", "lomi," aramed yovelive amas msmenelis warmodgenaSi vacocxleb da vaiZuleb mowydes realur dros.

migaCniaT Tu ara, rom kargi musika moiTxovs iseT msmenels, romelic ukve kliSed qceuli standartebis miRma eZebs axal saunds?

Cven rom SevwyvitoT imis keTeba, rasac vakeTebT kargi msmenelic gaqreba. isini, vinc Cems koncertebze adrec dadiodnen, dResac modan, magram me uamravi axalgazrda msmenelic myavs. aqac ar SemiZlia, rom britaneTSi macxovrebeli indoeli musikis moyvarulebi ar gavixseno. musikaluri Trendi(mimdinareoba), rac dRes dram end beis-is (Drum' N Base) saxelwodebiTaa cnobili Cemi dawyebulia 1985 wels da Cemma imdroindelma msmenelma kargad icis es. isini dResac amboben: "ho, es trilokis dawyebulia yovelgvari kompiuterebis gareSe...".sxvaTa Soris, Tavis droze amas jazmenebic ver acnobierebdnen, mediaze rom araferi vTqvaT. isini ambobdnen: "ra aris es? ucnauria! is Tan mReris, Tan dasartyam sakravebze ukravs da Tan masTan erTad scenaze saxelganTqmuli jazmeni, don Ceri (Don Cherry) dgas!" mogvianebiT ki, rodesac dram and beisi modaSi Semovida, mediam Tvalis daxamxamebaSi aitaca is da moCvenebiTi avtoritetulobiT daiwyo amaze wera. me ar mesmis, rogor unda gaizardos axalgazrda msmeneli xarisxobrivad, rodesac media aseTi uvicia? magaliTisaTvis SemiZlia politika moviyvano: Tu qveynis xelmZRvaneli gaxrwnilia, ra ganviTarebaze SeiZleba saubari? Tavad musikas araviTari Jurnalisturi waxaliseba ar esaWiroeba, es adamianebs, Cven gvWirdeba. musikas arc Jurnalisti Wirdeba da arc aravin, magram rodesac musikosebi erTs vlaparakobT, media ki meores, yvelaferi gaurkveveli xdeba. es ki imitom, rom media gauTviTcnobierebelia. Jurnalistebi Mcdonalds - iviT swrafad acxoben Sinaars moklebul statiebs ama Tu im musikaluri mimdinareobis Sesaxeb rac msmenels abnevs da afrTxobs.. mokled, me vakeTeb im musikas, rasac me vgrZnob da rogorac vgrZnob da naklebad vfiqrob imaze, rom ufro popularuli gavxde.. esaa da es.

mokled rom vTqvaT, Tqven musikiT acdunebT msmenels, ara?

diax, musikiT da ara sityviT. Mmusika gesaubreba da kargma msmenelma TviTon unda gadawyvitos ra aris es. musika ver itans masTan amerikul da britanul mopyrobas, rodesac ZiriTadi aqcenti imazea gadatanili, rom rac SeiZleba metad popularuli gaxde. Aarian iseTebic, arc dakvra da arc simRera rom ar icisan, magram isini imaze ufro did sakoncerto darbazebSi gamodian, vidre me.

bevr damwyeb musikoss miaCnia, rom Tu isini metnaklebad daxvewen teqnikas ama Tu im instrumentze, maT SesaZlebloba eZlevaT, rom amaze aawyon TavianTi kariera....

da gaxdnen cnobilebi!

...da gaxdnen cnobilebi, diax, da wored amitomac, gaqvT Tu ara survili damwyeb musikosebs erTi-ori ram urCioT?

musikosoba Tu ginda unda icode, rom musika moucveli ramaa, is sulierebaa da RmerTTan axlos dgas;. amitomac, is girCevs Sen da ara Sen mas..Tu musikis keTeba Sen bedniers gxdis da mzad xar MmTeli cxovreba am saqmes Sewiro, Zalianac kargi, Seecade, magram naklebi ifiqre popularobaze imitom, rom Seni warmateba Sens xelT araa, is mediis xelSia.. es ki daundoblad mojadoebuli wrea.. me 1985 wlidan vcdilob amas da mxolod exla xdeba Cemi musika moduri,. mxolod exla abmoben Jurnalistebi "Hhoo, indoeTi! trilok gurtu!" mere ki mainc imas weren rasac saWirod Tvlian..is, rac me jom maqlaglinTan (John Mclaughlin) davukari oTxmocianebis bolos jazi ar iyo, is induri musika iyo, oRond sxvanairad dakruli...

da is didebuli iyo! Mme dRemde maxsovs Cemi reaqcia, rodesac pirvelad vusmendi am alboms...

ra Tqma unda didebuli iyo! joni araa jazmeni. Mman kargad icis induri musika. mas improvizaciis gansacvifrebeli unari aqvs. man, iseve rogorc jazmenebis umravlesobam, kargad icis, Tu ra fesvebze aRmocenda Cemi musika. maT ician amis fasi.

"aRmosavleTi aRmosavleTia, dasavleTi dasavleTi, da es ori verasdros Sexvdeba erTmaneTs". TqvenTvis ra Tqma unda cnobilia es fraza, magram me mimaCnia, rom musikasTan mimarTebaSi is ukve aqtualuri aRaraa....

es azri Cemi damsxvreulia.

...da mimaCnia, rom musika sworeed is mediumia, sadac es ori erTmaneTs Sexvda.

sruli simarTlea!. SeiZleba inglisuri da hindi erTmaneTes ver Sexvdes, magram musika marTlac rom erTiania. es anbanuri WeSmaritebaa da amaze dava ar Rirs.

musikaluri tradiciebis aRreva gulisxmobs imas,. rom musikosma kargad unda icodes ara marto sakuTari qveynis musikaluri tradiciebi, aramed is tradiciebic, romlis morgebasac is cdilobs. rogor fiqrobT, ramdenad "afrikeli" gaxdiT "afrikul fantaziebze" (Trilok Gurtu "African Fantasies," 2000) muSaobisas?

afrika bunebrivad Semovida CemSi, imitom, rom me am qveynis saundi SevigrZeni da rac mTavaria me Cemi sakuTari saundiT mivuaxlovdi mas. me rom Cems saunds ar gavyolodi, mediisaTvis damejerebina da modas avyolodi, iq ar viqnebodi sadac exla var. ase, rom me madlobas vwirav RmerTs, Tu zeZalas, rac gindaT is daarqviT amas, vinc me win mimiZRoda. esaa yvelafris gasaRebi. is ki modis imitom, rom Sen Tavisufali xar popularobisaken swrafvisagan. mTavari SenTvis musikaa. me rom mdomeboda weliwadSi 300 dRe koncertebiT dametvirTa, me amas movaxerxebdi....

Tqven bevrs mogzaurobT, magram msoflio usafrTxo adgili namdvilad aRaraa. ra xdeba, rodesac Tqven im qveynidgan mogdiT mowveva, sadac jer ar yofilxarT?

magaliTad, exla izraelSi wasvlaze vTqvi uari...

magram daTanxmdiT saqarTveloSi Camosvlaze....

rogor giTxraT,. izraeli amJamad seriozuli politikuri problemebis winaSe dgas. izraeli didebuli qveyanaa, me bevrjer damikravs iq ra Tqma unda isev waval, magram exla ara, rodesac yvelaferi dawynardeba. Tanac, rodesac aseT areul-dareul dros romelime qveyanaSi Cadixar, mudam raRac moTxovnebs giyeneben xolme, - "Tqvi es, ar Tqva es da ase Semdeg." guliT unda gindodes ama Tu im qveyanaSi Casvla da Sen ki ar unda iyo madlobeli rom mogiwvies, aramed isini vinc giwvevs. rac Seexeba saqarTvelos, me cota ram vici mis Sesaxeb,. msmenia Tqvens momRerlebze, msmenia qarTul Rvinoze da Tanac Cemi maspinZeli "isTern fromouSeni" iqneba... esaa da es....mokled, sakmaod cota ram vici Tqveni qveynis Sesaxeb...

Tqven didi xnis winaT datoveT indoeTi da evropaSi gadaxvediT sacxovreblad. xSirad distancia sxva TvaliT daanaxvebs adamians sakuTar qveyanas. Tqven Tu mogecaT sakuTari qveynis kidev erTxel aRmoCenis saSualeba?

me xSirad Cavdivar xolme indoeTSi da Tqven marTals brZanebT, yvelaferi brundeba da brundeba pozitiurad..me davtove qveyana, magram ar movcilebivar iqaur musikalur tradiciebs. me indoel musikosad davrCi. me ar Semiswavlia musika, ar Semiswavlia jazi... me mxolod tablaze dakvra viswavle da TviTonve daviwye sakuTari kompoziciebis wera. mere ki berqlis musikalurma kolejma uari miTxra iq swavlebaze. exla ki mirekaven da mTxoven leqciebiT Cavide iq. (gurtum uari uTxra berqlis administracias kolejSi leqciebis Catarebaze - k.Tolordava). me Tavdauzogavad vmuSaobdi rom gamego Tu raa musika.. me aravisagan ar miTxovia da arc mimiRia daxmareba....arc dedisagan, arc mamisagan, arc danarCeni musikosebisagan.. tablaze dakvra Cemma naTliam damawyebina da es adamiani dResac bevrs niSnavs CemTvis. Aamitomac, bednieri var, ar vici ramdenad popularuli, magram bednieri.. me namdvili self made man var.

dRes saRamos ra moxdeba koncertze?

yvelaferi, rasac dRes TbilisSi davukrav improvizacia iqneba. vnaxod ra moxdeba....

(interviueri madlobas uxdis "isTern fromouSens" da Jurnal "kakadus" redaqcias intervius organizebisaTvis.)
trilok gurtu: daibada
30. 10. 1951 bombeiSi (indoeTi), musikaluri tradiciebiT saxelganTqmul ojaxSi. Ggurtus deda, Sobha gurtu dResac iTvleba yvelaze popularul indoel momRerlad. tablaze dakvra gurtum eqvsi wlis asakSi daiwyo da dRemde iTvleba dasartyam instrumentebze erT-erT saukeTeso Semsruleblad. is TiTqmis yovelwliurad saxeldeba saukeTesod sxvadasxva profesiuli Jurnalebis polebis mier. gurtu iyo pirveli, vinc daarRvia dasavleTSi dasartyam sakravebTan jdomis miRebuli normebi da indur standartebs dauqvemdebara is.
trilok gurtu TanamSromlobda iseT musikosebTan rogorebic arian: don Ceri
(Don Cherry), ian garbareki (Jan Garbarek), feT meTini (Pat Metheny), jo zavinuli, bil lasueli (Bill Laswell), bil evansi (Bill Evans), jon maqlaglini (John Mclaughlin), faroa sandersi (Pharoah Sanders), lalo Sifrini (Lalo Schifrin), talvin singhi (Talvin Singh), Jilberto Jili (Gilberto Gil), anJeliq kijo (Angelique Kidjo), da bevri sxva.
gurtus ukanaskneli albomi
"Izzat - Respect" 2003 wlis 23 marts gamovida
1973 wlidad trilok gurtu cxovrobs germaniaSi
http://www.worldmusicnet.net/trilok.htm
http://perso.wanadoo.fr/shortcut/eng_index.htm